އެމެރިކާގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބުން މެދުއިރުމައްޗަށް ކުރާނީ ކޮން އަސަރެއް؟

އެމެރިކާގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބު އަންނަ އަންގާރަ ދުވަހު އޮންނަ އިރު، އެ އިންތިހާބުގެ ނަތީޖާއާއި މެދުއިރުމަތީގައި ގޯސްވެފައިވާ ހާލަތަށް އަންނާނެ ބަދަލަކީ ނުވަތަ ކުރާނެ އަސަރަކީ ކޮބައިތޯ މީ އުފެދޭ ސުވާލެކެވެ.

މިފަހަރުގެ އިންތިހާބުގައި ވާދަކުރައްވަނީ މިހާރުގެ ރައީސް ޖޯބައިޑެންގެ ނައިބު ރައީސް އަދި ޑިމޮކްރެޓް ޕާޓީގެ ކެނޑިޑޭޓް ކަމްލާ ހެރިސްއާއި ރިޕަބްލިކަން ޕާޓީގެ ކެނޑިޑޭޓް އަދި ކުރީގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕެވެ.

ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް ރައީސްކަމުގައި ހުންނެވިއިރު، އިޒްރޭލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ވަނީ އެގައުމުގެ އާބާދީއަކަށް ޓްރަމްޕްގެ ނަންދީފަ އެވެ. އެގޮތުން ޓްރަމްޕް ހައިޓްސްގެ ނަމުން ގޯލަން ހައިޓްސް ސަރަހައްދަށް ނަންދިނެވެ.

މިކަން ކޮށްފައިވަނީ ޓްރަމްޕަށް ދިން އިނާމެއްގެ ގޮތުންނެވެ. އެއީ ޓްރަމްޕްގެ ވެރިކަމުގައި، 1967 ގެ ހަނގުރާމައިގައި ސީރިއާއިން ހިފި ގޯލަންއަށް އިޒްރޭލުން ދައުވާކުރާ ސަރަޙައްދީ ހައްގުތައް ބަލައިގަތުމުގެ ގޮތުން އެމެރިކާގެ ނިންމުމަށް ބަދަލު ގެނައުމުންނެވެ. އެ ނިންމުމަކީ އެމެރިކާއިން ބައި ގަރުނަށްވުރެ ގިނަ ދުވަހު ދެމެހެއްޓި ސިޔާސަތާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ އާންމު ވިސްނުމާ ހިލާފަށް ނިންމި ނިންމުމެކެވެ.

މީގެ އިތުރުންވެސް ޓްރަމްޕް އެމެރިކާގެ ރައީސްކަމުގައި ހުންނެވިއިރު، އިޒްރޭލުން ދެކޮޅުހަދާ އީރާނުގެ ނިއުކްލިއާ އެއްބަސްވުން އުވާލައި، ގިނަ އަރަބި ގައުމުތަކަކާއެކު ގުޅުން ބަދަހިކުރުމުގެ މެދުވެރިއެއްގެ ރޯލު އަދާކުރުމާއި، ގުދުސްއަކީ އިޒްރޭލުގެ ވެރިރަށް ކަމުގައި ބަލައިގަތުމަށްވެސް ނިންމި އެވެ. މިވެސް އެމެރިކާގެ ސިޔާސަތާ ހިލާފަށް ކުރި ކަންތައްތަކެކެވެ.

އެމެރިކާ ވޯޓުލުމަށް ތައްޔާރުވަމުންދާއިރު، ފަހުގެ ސާވޭތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އިޒްރޭލުގެ ގާތްގަނޑަކަށް ތިން ބައިކުޅަ ދެބައި މީހުން ބޭނުންވަނީ ޓްރަމްޕް އަނެއްކާވެސް ވެރިކަމަށް އައުމަށެވެ. 20 އިންސައްތައަށްވުރެ މަދު މީހުން ބޭނުންވަނީ ކަމްލާ ހެރިސް ކާމިޔާބުވުމަށެވެ.

މިހާރުގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑަންގެ މެދުއިރުމައްޗާ މެދު ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތަކީ އާންމު ގޮތެއްގައި ކުރީގެ އެމެރިކާގެ ސިޔާސަތުތަކާ އެއްގޮތް، ނަމަވެސް ބައެއް ކަންކަމުގައި ކުޑަކޮށް ތަފާތު ސިޔާސަތެކެވެ. އޭނާ ތާއީދުކުރައްވަނީ އިޒްރޭލާއި ފަލަސްތީނުގެ ދެ ދައުލަތުގެ ހައްލަކަށެވެ. ނަމަވެސް އިޒްރޭލާއެކު ވަރުގަދަ ގުޅުމެއް ބާއްވާ އިރު، އީރާނުގެ ނިއުކްލިއާ މައްސަލައިގައި އެއްބަސްވުމަކަށް އައުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފައިވެ އެވެ. އަދި ޣައްޒާގެ ހަނގުރާމައިގައި ތާއީދުކުރަނީ އިޒްރޭލަށެވެ.

ކަމްލާގެ ވެސް ސިޔާސަތު ތަކަކީ މީކަމަށް ބެލެވޭއިރު، އޭނާ ވަނީ ޣައްޒާގައި ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް ގޮވާލާ ވާހަކަ ދައްކަވާފަ އެވެ. އަދި އިންސާނީ މައްސަލަތަކަށް އިތުރު އަހައްމިއްޔަތުކަމެއް ދޭކަމަށް ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.ހަނގުރާމަ ނިންމުން ވާނީ އިޒްރޭލުގެ "ކާމިޔާބީ" އެއްގެ ގޮތުގައި ޓްރަމްޕް ވަނީ ސިފަކޮށްފަ އެވެ. އަދި ކުރީގައި ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް ދެކޮޅުހައްދަވާފައިވެ އެވެ.

ފަލަސްތީނުގެ ގިނަ ރައްޔިތުންނަށް ދެ ކެންޑިޑޭޓުންގެ ތެރެއިން އެއްވެސް މީހެއްގެ ކިބައިން މާބޮޑު އުންމީދެއް ނުފެނެ އެވެ. ފަލަސްތީނުގެ ވެސްޓް ބޭންކުގެ ދިރާސާވެރިއެއް ކަމުގައިވާ މުސްޠަފާ ބަރްޣޫތީ ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ޖުމްލަ ގޮތެއްގައި ޑިމޮކްރެޓުން ވެސް ގޯސްކަމަށާއި އެކަމަކު ޓްރަމްޕް އިންތިޚާބުވެއްޖެނަމަ އެއަށްވުރެ ގޯސްވާނެ ކަމަށެވެ.

މައިގަނޑު ތަފާތަކީ ކަމްލާ ހެރިސް އެމެރިކާގެ އާންމު ރައްޔިތުންގެ ހިޔާލަށް އަދި ބަދަލުތަކަށް އިހުތިރާމުކުރާނެ ކަމަށެވެ. އަދި އޭގެ މާނައަކީ ހަނގުރާމަ ހުއްޓާލުމަށް އިތުރަށް ތާއީދުކުރުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތްކަމެވެ.ނަމަވެސް ދެ ކެންޑިޑޭޓުންކުރެ އެއްވެސް މީހަކު ފަލަސްތީނު ދައުލަތެއް ޤާއިމުކުރުން އެމީހުންގެ އެޖެންޑާގެ އިސްކަންދޭ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި ހިމަނާފައެއް ނުވެ އެވެ.

ރިޔާސީ ބަހުސްތަކުގައި ޓްރަމްޕްއާއި އެކަމަށް ތާއީދުކުރާނެތޯ ސުވާލުކުރުމުން، އޭނާ ވިދާޅުވީ، "އަހަރެން އެކަން ބަލަންޖެހޭ" ކަމަށެވެ.މުސްޠަފާ ބަރްޣޫޘީ ވިދާޅުވީ ހަގީގަތަކީ އެމެރިކާއިން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޤާނޫނު ރައްކާތެރިކުރުމުގައި ބޮޑުތަނުން ފެއިލްވެފައިވާ ކަމަށާއި، އެއްފަހަރަށްވުރެ ގިނަ ފަހަރު ފަލަސްޠީނު މައްސަލައިގައި ފެއިލްވެފައިވާއިރު، އިޒްރޭލަށް މުޅިން ބުރަވެފައިވާ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި ފެންނަކަމަށެވެ.

2024 ވަނަ އަހަރުގެ އެމެރިކާގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ ނަތީޖާއިން މެދުއިރުމައްޗަށް މާބޮޑު ތަފާތެއް ނުފެންނާނެ ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. އެއީ ދެ ކެންޑިޑޭޓުންގެ ސިޔާސަތުތަކުގައި ވެސް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ހުރީ އެމެރިކާގެ އާންމު ސިޔާސަތުތަކާ އެއްގޮތް ކަންކަމެވެ. އިޒްރޭލާއެކު ވަރުގަދަ ގުޅުމެއް ދެމެހެއްޓުމާއި، ދެ ދައުލަތުގެ ހައްލަކަށް ތާއީދުކުރުމާއި، އީރާނުގެ ނިއުކްލިއާ ޕްރޮގްރާމާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރުން ފަދަ ކަންކަމުގައި ދެ ކެންޑިޑޭޓުންގެ މެދުގައި މާބޮޑު ތަފާތެއް ނެތެވެ.

އެހެންކަމުން، މެދުއިރުމަތީގެ މައިގަނޑު މައްސަލަތަކުގައި އެމެރިކާގެ ސިޔާސަތަށް އަންނާނީ ކުދިކުދި ބަދަލުތަކެއް ކަމަށް ލަފާކުރެވެ އެވެ. ނަމަވެސް، މި ދެ ކެންޑިޑޭޓުންގެ މެދުގައި ހުރި ކުދި ތަފާތުތަކުން ސަރަހައްދުގެ ވަކިވަކި މައްސަލަތަކަށް ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް އަސަރުކުރުން އެކަށީގެންވެ އެވެ.