ޖެކޮލިންގެ މައްޗަށް މަނީ ލޯންޑްރިންގެ ދައުވާ އުފުލައިފި
ލަންކާގައި ފެންބޮޑުވެ ފަސް މީހުން މަރުވެއްޖެ
ފުރައްސާރައިގެ ސަބަބުން ނަފުސާނީ ގޮތުން އަސަރުކުރި: އަނަންޔާ
ޗާގޯސް ޖަޒީރާތަކާ ގުޅޭގޮތުން ފާއިތުވި މަހު މޮރިޝަސްގެ ކުރީގެ ބޮޑުވަޒީރު އިނގެރޭސިވިލާތާއެކު ހެދި އެއްބަސްވުމާ މެދު އެ ގައުމުގެ އާ ބޮޑުވަޒީރުގެ ކަންބޮޑުވުންތަކެއް ހުރިކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.
މި އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން، ޔޫކޭއިން އެ ޖަޒީރާތަކުގެ ސިޔާދަތީ ބާރު ދޫކޮށްލުމަށްފަހު މަދުވެގެން 99 އަހަރަށް ޑިއޭގޯ ގާސިއާ ކުއްޔަށް ނެގުމަށްވަނީ އެއްބަސްވެފަ އެވެ. ޑިއޭގޯ ގާސިއާގައި ހުންނަނީ ޔޫކޭ އާއި އެމެރިކާގެ ސިފައިންގެ މަރުކަޒެކެވެ.
މީގެ އިތުރުން، އެމެރިކާގެ އާ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕްގެ ސަރުކާރުން މި އެއްބަސްވުމާ ދެކޮޅުހަދާފާނެ ކަމަށްވެސް ބެލެވެ އެވެ.
ޔޫކޭގެ ފޮރިން އޮފީހުން ބުނެފައިވަނީ މި އެއްބަސްވުމަކީ "ދެ ފަރާތުގެ ހިއްސާވާ މަސްލަހަތުތަކަށް" ރަނގަޅު އެއްބަސްވުމެއް ކަމަށެވެ.
އެ އޮފީހުގެ ތަރުޖަމާނެއް ބުނެފައިވަނީ މީގެ ތެރޭގައި "ޑިއޭގޯ ގާސިއާގައި ހުރި ޔޫކޭ-ޔޫއެސް ސިފައިންގެ މަރުކަޒު ދިގު މުއްދަތަކަށް ހިންގުން ކަށަވަރުކުރުން" ހިމެނޭ ކަމަށެވެ.
ތަރުޖަމާނު އިތުރަށް ބުނެފައިވަނީ މި އެއްބަސްވުމަށް އެމެރިކާ އާއި އިންޑިއާއިން މަރުހަބާ ކިޔާފައިވާ ކަމަށާއި، އަދި މި އެއްބަސްވުން މުއާހަދާއަކަށް ބަދަލުކުރުމަށް މޮރިޝަސްގެ އާ ސަރުކާރާއެކު މަސައްކަތްކުރެވޭނެކަމަށް އުންމީދުކުރާކަމަށެވެ.
ޓްރަމްޕްގެ ސްޓޭޓް ސެކްރެޓަރީގެ މަޤާމަށް ހޮވިފައިވާ މާކޯ ރޫބިއޯ ބުނެފައިވަނީ މި އެއްބަސްވުމަކީ އެމެރިކާގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކަލެއް ކަމަށެވެ.
އަހަރުތަކެއް ވަންދެން މަޝްވަރާކުރުމަށްފަހު މި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރި އިރު، ޔޫކޭގެ ބޮޑުވަޒީރު ސާކީ ސްޓާމާ އާއި އޭރުގެ މޮރިޝަސްގެ ބޮޑުވަޒީރު ޕްރަވިންދް ޖަގްނޯތު ބުނެފައިވަނީ މިއީ ދެ ގައުމުގެ ގުޅުމުގައި މުހިންމު މަރުހަލާއެއް ކަމަށާއި އަދި ހަމަނުޖެހުންތައް ސުލްހަވެރިކަމާއެކު ހައްލުކުރުމަށާއި ޤާނޫނުގެ ތަރަހައިގެ ތެރޭގައި ދެމިތިބޭނެކަމުގެ ހެއްކެއް ކަމަށެވެ.
ޔޫކޭގެ އިދިކޮޅު ޕާޓީގެ ލީޑަރު ކެމީ ބަޑެނޯ ސަރުކާރަށް ތުހުމަތުކޮށްފައިވަނީ މަޝްވަރާތައް ކުރިއަށް ގެންދިޔަ ގޮތުން ޤައުމީ މަސްލަހަތުތައް ދިފާއުކުރަން ނޭނގޭ ކަމަށެވެ.
ޗާގޯސިއަނުންގެ މަސްލަހަތުތައް ތަމްސީލުކުރާ ބައެއް ޖަމާޢަތްތަކުންވެސް ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައިވެއެވެ. އެ ފަރާތްތަކުން ބުނެފައިވަނީ މަޝްވަރާތަކުން އެމީހުން އެއްކިބާކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ.
ބޮޑުވަޒީރު ރާމްގޫލާމް އެއްބަސްވުމާ މެދު އޭނާގެ ޝައްކުތައް ފާޅުކުރީ ހޯމަ ދުވަހު ޔޫކޭގެ ނެޝަނަލް ސެކިއުރިޓީ އެޑްވައިޒާ ޖޮނަތަން ޕަވެލްއާ ބައްދަލުކުރުމަށްފަހުގަ އެވެ.
މީގެ އިތުރުން އޭނާ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވާފައިވަނީ މޮރިޝަސްގެ އާންމު އިންތިޚާބުގެ އެންމެ މަހެއްހާ ދުވަސް ކުރިން މި އެއްބަސްވުން ނިންމާފައިވާތީ އެވެ.
ޕަވެލް ބުނެފައިވަނީ މަޝްވަރާތައް ކުރިއަށްދާނެ ކަމަށާއި، ދެ ހަފްތާއެއްގެ ތެރޭގައި މޮރިޝަސްގައި އަލުން ބައްދަލުވެ ކުރިއެރުންތަކުގެ ރިޕޯޓު ހުށަހެޅުމަށް ދެފަރާތުން އެއްބަސްވެފައިވާ ކަމަށެވެ.
އިންތިޚާބުގެ ކެމްޕޭނުގައި، ރާމްގޫލާމް އާއި އޭނާގެ ޗޭންޖް ކޯލިޝަންގެ އެކުވެރިން މިކަން ސިފަކޮށްފައިވަނީ އޭރުގެ ބޮޑުވަޒީރު ޖަގްނޯތު ގައުމަށް ޣައްދާރުވެ ޗާގޯސް ވިއްކާލީ ކަމަށެވެ.
އަލަށް އައްޔަންކުރެވުނު އެގްރޯ-އިންޑަސްޓްރީ އާއި ފިޝަރީޒްގެ ވަޒީރު އާވިން ބޫލެލް ހޯމަ ދުވަހު އިއުތިރާޒުތަކާ ބެހޭގޮތުން އިތުރު ތަފްސީލު ދެއްވަމުން ވިދާޅުވީ ކުރީގެ ސަރުކާރަށް ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވީ ޔޫކޭއަށް ޑިއޭގޯ ގާސިއާ ދިގު މުއްދަތަކަށް ކުއްޔަށް ދީފައިވާތީ ކަމަށެވެ. އޭނާ ބުނެފައިވަނީ އެއީ 200 އަހަރު ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އާންމުކޮށްފައިވާ މުއްދަތަކީ ފުރަތަމަ 99 އަހަރެވެ.
ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި، ޔޫކޭއިން ބްރިޓިޝް އިންޑިއަން އޯޝަން ޓެރިޓަރީ ކަމަށް ބުނާ ސަރަހައްދާ ގުޅޭގޮތުން އިތުރުވަމުން އައި ޑިޕްލޮމެޓިކް އެކަހެރިވުމަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވެ އެވެ. އެއީ އދ.ގެ އެކި މުއައްސަސާތަކާއި އެންމެ މަތީ ކޯޓާއި ޖެނެރަލް އެސެމްބްލީވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ބޮޑު އަޣުލަބިއްޔަތަކުން މޮރިޝަސްއަށް ތާއީދުކޮށް، އެފްރިކާގެ އެންމެ ފަހުގެ ކޮލޮނީ ކަމަށް ބުނާ ސަރަހައްދު ދޫކޮށްލުމަށް ޔޫކޭއަށް ގޮވާލަމުން ދިއުމާއި ގުޅިގެންނެވެ.
މޮރިޝަސްގެ ސަރުކާރުން ކުރީއްސުރެ ވަކާލާތުކުރަމުން އައިސްފައިވަނީ 1968 ގައި ޔޫކޭއިން މިނިވަންކަން ދިނުމުގެ ބަދަލުގައި ޗާގޯސް ޖަޒީރާތައް ދޫކޮށްލަން މަޖުބޫރުކުރުވާފައިވަނީ ޣައިރު ޤާނޫނީ ގޮތަކަށް ކަމަށެވެ.
އެ ދުވަސްވަރު، ބްރިޓިޝް ސަރުކާރުން ސިއްރު އެއްބަސްވުމެއްގެ ދަށުން އެމެރިކާއަށް އެންމެ ބޮޑު އަތޮޅު ކަމުގައިވާ ޑިއޭގޯ ގާސިއާ ސިފައިންގެ މަރުކަޒެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމަށް ކުއްޔަށް ދިނުމަށް އެއްބަސްވެފައިވެ އެވެ.
ފަހުން، މުޅި ޖަޒީރާތަކުން 1,000 އަށްވުރެ ގިނަ ރައްޔިތުން ބާރުގެ ބޭނުންކޮށްގެން ނެރުމާ ގުޅިގެން ބްރިޓޭނިއާއިން މައާފަށް އެދި، އަދި އެ ޖަޒީރާތައް އިސްތިރާޖީ ބޭނުންތަކަށް ބޭނުންނުވާ ހިސާބުން މޮރިޝަސްއަށް ދޫކޮށްލާނެ ކަމަށް ވައުދުވެފައިވެ އެވެ.
ޗާގޯސްގެ ސިޔާދަތީ ބާރު މޮރިޝަސްއަށް ލިބޭ ކަމަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ ކޯޓުން ނިންމި ނިންމުމާއެކު، ޗާގޯސް އާއި ރާއްޖެއާ ދެމެދު އޮތް ކަނޑުގެ އިން ވަކިކުރުމަށް އިޓްލޮސްއަށް ހުށަހެޅި މައްސަލާގައި އެ ކޯޓުން ވެސް ވަނީ އެ އިންޓަނޭޝަނަލް ކޯޓު އޮފް ޖަސްޓިސް ނިންމުން ދަމަހައްޓާފަ އެވެ. އަދި މޮރިޝަސް އާއި ރާއްޖެއާ ދެމެދު ފުށުއަރާ 95،000 އަކަ ކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއް ވަނީ ބައިކޮށްފަ އެވެ.
ޗާގޯސް މައްސަލައިގައި މިދިޔަ ސަރުކާރުން ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުން ބޮޑު ބައެއް ގާނުނާ ހިލާފަށް ދޫކޮށްލިކަމަށް އޭރުގެ އިދިކޮޅު ޕީޕީއެމް ކޯލިޝަންއާއި ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރުން ތުހުމަތުކޮށްފައިވެ އެވެ.
